Tai sao phai co tam nhin chien luoc khai thac nang luong gio, thuy trieu, song bien, dong hai luu
Nang luong co tram quan trong dac biet trong doi song xa hoi. No quyet dinh su ton tai va phat trien cua nhan loai. Cho du nuoc nao co tai nguyen bao la, co nhieu GS, TS gioi, nhung neu thieu nang luong thi cong, nong, ngu nghiep, giao thong van tai, kinh doanh thuong mai… lao doc, tai nang se bi thui chot, nan that nghiep gia tang, kinh te suy sup dan den xa hoi bat on. Do do nuoc nao cung doc suc dau tu cho nang luong voi bat cu gia nao. Chu yeu hien nay la nang luong truyen thong: thuy dien, nhiet dien chay than, dau mo, khi dot, nang luong hat nhan. Nhung nang luong nay boc lo nhieu nhuoc diem vi huy hoai rung, gay lu lut vung ha du, gay o nhiem moi truong sinh thai nghiem trong, hoac gay nguy co phong xa mat an toan sinh mang tu khi luyen Uranium den khi cat dau chat thai hat nhan. Vi vay the gioi chuyen sang khai thac nang luong tai tao: nang luong gio, nang luong mat troi, nang luong thuy trieu, song bien, dong hai luu, nang luong sinh hoc, sinh khoi… de dap ung nhu cau ngay cang tang len theo su van dong khong ngung cua cuoc song.
Nang luong mat troi co nhuoc diem la chi ban ngay, con ban dem, sang som, chieu toi, mua dong may mu u am khong co nang. nang luong nay truoc day rat dat, nay ngay cang re dan, nhung chi dat 2% so voi cac dang nang luong truyen thong. Nang luong mat troi co nhung yeu diem it ai de y la chiem dien tich dat rong lon, thu duoc mot MW mat 1,2 ha dat. Nguy hai hon la san xuat nhung tam pin mat troi rat doc hai va xu ly rac thai pin mat troi hu hong gay o nhiem moi truong chua tinh den.
Nang luong gio ma dien hinh la tuabin gio truc ngang (horizontal axis wind turbines) theo nguyen ly chong chong, do nguoi Hoi giao o Trung Can Dong tim ra o the ky 17. Nay da qua loi thoi. Hieu suat cua no qua thap, gia qua dat, rat kho thu hoi von. Moi tuabin cong bo cong suat 1,5 MW, 2,5 MW, 3,5 MW…, nhung thuc te chi dat vai tram kW o gio tieu chuan 12 m/s, nhung duoc tinh toan thoi phong cong suat len nhieu chuc lan de quang cao, ban hang. Vi cac nha Khoa hoc, nha san xuat, kinh doanh quan niem rang: tat ca luu luong gio di qua vong tron banh gio deu sinh ra cong, nen tinh cong suat vong tron banh gio, bo qua dien tich canh, goc nghieng toi uu cua canh, bo qua suc can cua gio khi tuabin quay… Dieu do trai voi luan thuyet khi dong hoc cua nha vat ly noi tieng nguoi Duc Albert Betz: “Chi co gio tac dong vao canh, gay tri hoan toc do moi sinh ra cong”, 1926. Vi du nhu mot tuabin gio co 2 canh, moi canh dai 50m, rong 70 m2. Trong cong thuc N = ½ ƒ Cx v3 A sin2α cosα, neu tinh tong dien tich canh gio A = 70 x 2 = 140 m2. Neu tinh dien tich vong tron banh gio r2π,
F = 50 x 50 x 3,14 = 7850 m2. Neu dem so sanh 7850/140 = 56.07. Nghia la da thoi phong cong suat len 56,07 lan, tuong duong 5607% so voi thuc te). Gia dau tu cong bo cho khach hang 2250 USD/kW, nhung thuc te 25000 - 30.000 USD/kW.
Tren the gioi co hang loat sang che moi ve tuabin gio truc dung (vertical wind turbines) muon thay the tuabin gio truc ngang, nhung vi hieu suat con thap hon, do luc can gan bang luc tac dong, nen khong the thay the duoc.
Nang luong thuy trieu, song bien, dong hai luu rat lon, hon ca nang luong gio, nang luong mat troi, nen nhieu nuoc phat trien da dau tu nhieu ty USD cho nang luong nay. Hang loat thi nghiem o Tay Au, Bo Dao Nha, Tay Ban Nha, Phap, Dan Mach, Ireland, Iceland, Scothland, My, Han, Nhat, Trung Quoc… cong bo voi so lieu rat lac quan voi MW nay, MW no, nhung thuc te chi dung lai o dang thi nghiem, khong the che tao dai tra de chiem linh thi truong nang luong the gioi duoc, qua ton kem, gia qua dat, coi nhu that bai. Neu cac thi nghiem do dich thuc thang loi, ho se san xuat hang loat canh tranh voi cac dang nang luong khac, thay the nang luong truyen thong roi. That bai la vi nhieu nuoc su dung nguyen ly chu yeu khai thac nang luong nay chi dua tren 2 giai phap chinh: Mot la dung tuabin gio 2 canh, 3 canh von co hieu suat rat thap nhu noi o tren, ap dung cho nuoc lai cang kem hieu qua. Hai la dung phao noi de thu nang luong song, nhung vi, dao dong cua song rat cham, bien do rat thap, dat xa bo song kem, nen ton kem ma chang thu duoc may nang luong…
Qua hang loat mo hinh thi nghiem, tac gia tim ra giai phap moi khai thac nang luong thuy trieu, dong hai luu, dac biet la song bien. Gan bo, song bien rat lon, toc do nhanh, tao ra cong suat lon. Thiet bi vua thu nang luong song tren mat nuoc, vua thu nang luong dong chay nuoc nguoc chieu duoi thiet bi tao ra dien, vua chong song dap vao bo gay sat lo bo bien nghiem trong. (Tac hai cua song bien rat ghe gom. nhu bao dang: Hang loat nha nghi, cong trinh ven bien dung truoc nguy co bi loi xuong bien. Dau tu 80 ty dong de lam 750m bo ke o Cua Dai. Bao cao cua Quy quoc te bao ve thien nhien cho biet trong khoang 2003 - 2012, vung bo bien bun tu Bac Lieu tro xuong qua Kien Giang nhieu noi bi sat lo voi toc do hon 50 m/nam. Hon 50% chieu dai cua bo bien 700 km cua DBSCL da bi sat lo trong khoang thoi gian nay. Bien Tay song it du doi nhung khoang 60% bo bien phia Tay cung da bi sat lo. Tinh trung binh trong khoang thoi gian nay, bo bien o DBSCL mat khoang 5 km2 dat moi nam do sat lo. Email:
[email protected].)
Sang che moi cua tac gia co uu diem noi troi sau:
a) Tuabin van quay voi bat ky huong tac dong nao cua nuoc, song bien.
b) Nguyen ly can canh buom nen cac canh cua tuabin thu tom toan bo luu luong nuoc, luu luong song tac dong vao tuabin, sau tuabin khong con nang luong.
c) Thiet bi co kha nang tang luu luong nuoc, luu luong song tac dong vao tuabin, tang cong suat len nhieu lan ma the gioi chua noi nao co duoc.
d) Thiet ke, che tao, lap dat rat de.
e) Neu san xuat day chuyen cong nghiep gia se re hon nang luong mat troi, nang luong gio rat nhieu. Uoc tinh gia 3 cent/kWh, neu duoc che tao day chuyen cong nghiep moi ngay vai tram tuabin.
Nang luong truyen thong hien nay va nang luong hat nhan gay nhieu tac hai ve huy hoai rung, ve o nhiem moi truong, ve mat anh toan tinh mang. Dac biet la ta phai dung so tien ngoai te lon de nhap thiet bi, may moc, nhien lieu, co loai 95%, thue chuyen gia dao tao, huong dan, (co loai 98%). Chi co nuoc la khong nhap, nhung chiem long ho rong lon, giai quyet dan di cu phuc tap….tuong re, nhung khong re…
Neu sang che ve khai thac nang luong thuy trieu, dong hai luu, song bien duoc dau tu thoa dang se co y nghia dua lai loi ich kinh te rat lon, giai quyet thieu hut nang luong o Viet nam, dap ung mong moi cua nhan dan ta duoc su dung nang luong sach. Y nghia lon khac it ai chu y la ta tu di len bang tai nang, tri tue, bang nguyen vat lieu nuoc nha, tu lam giau bang suc luc chinh minh, noi dia hoa san pham va xuat khau nhu nguoi Nhat di len tu chiec xe dap thanh xe Honda lam giau cho Nhat.
“Viec kho tren doi phai lam tu cho de”. “Viec lon tren doi phai lam tu cho nho” (Lao Tu). “Se khong co su nghiep lon, neu khong co thu thach lon” (Voltere). “Thanh cong la kha nang di tu that bai nay den that bai khac ma khong danh mat nhiet huyet” (Winston Shurchill). “Mot khi doi mat voi thu thach, hay tim mot loi di, chu khong phai mot loi thoat” (Davit. L. Wiether Jod). Do la bai hoc trong hon nua the ky nghien cuu Khoa hoc cua toi.